“Ja hoor, daar is de grootste nachtmerrie van crowdfunding: platform Regiofund stopt ermee en wij mogen het zelf uitzoeken.” Peter Verhaar, oprichter van de online beleggingsbank Alex, was not amused toen hij afgelopen vrijdag zijn inbox opende. Daarin prijkte een mail de oprichter van crowdfundingplatform Regiofund voor de regio Twente.

“Helaas moet ik u mededelen dat Regiofund stopt met crowdfunding”, staat er in het bericht aan investeerders, dat later online verscheen op Crowdfundmarkt.nl. “De reden hiervoor is dat het niet gelukt is om een gedegen exploitatie op te bouwen. Het toekomstperspectief biedt helaas ook te weinig houvast waardoor ik niet anders kan besluiten dan ermee te stoppen.”

Crowdfunding platform Regiofund stopt

In eerste instantie moesten bedrijven en investeerders zelf afspraken maken over de betaling van de aflossing en rente. Na kritiek van meerdere kanten blijft de stichting die het betalingsverkeer afhandelt vooralsnog bestaan, laat Regiofund weten in een update.

Regiofund was maar een klein fonds. Het platform had zes projecten lopen en voor 376.500 euro aan leningen uitstaan, blijkt uit cijfers van Crowdfundmarkt.nl.

Maar volgens Verhaar toont de gang van zaken bij Regiofund aan dat er structureel iets mis is met de crowdfundingbranche. “Stel dat een grote omvalt, de ramp is niet te overzien”, twittert hij. “AFM, jullie moeten ingrijpen.” Andere twitteraars zijn het met hem eens en roepen de toezichthouder op de financiële markten op om actie te ondernemen.

@Regiofund staakt haar activiteiten. Zowel bedrijven als investeerders komen in problemen. Dat kan toch zomaar niet @AutoriteitFM ? Help!

— Jan Jaap Benus (@JanJaapB) 26. August 2017

Ik zit zelf gelukkig niet in @Regiofund maar dit is natuurlijk onacceptabel! De @AutoriteitFM moet hier onmiddellijk ingrijpen!

— René (@Friesepaarden1) 25. August 2017

Verhaar signaleerde eerder in een opiniestuk in het Financieele Dagblad dat een crowdfundingplatform drie petten opheeft: die van beurs, broker en investeringsbank. Dat leidt tot belangenconflicten.

Een platform heeft er belang bij om zoveel mogelijk projecten binnen te halen, omdat ze bij elke investeringsronde een percentage van het opgehaalde bedrag innen. Maar daardoor hebben ze minder trek in een rol als onafhankelijk adviseur: beleggers worden vooraf onvoldoende gewezen op de risico's. En als er sprake is van wanbetaling of een faillissement, kunnen de financiers vaak fluiten naar hun geld.

Lage spaarrente maakt crowdfunding populair

Dat laatste is niet onbelangrijk, want crowdfunding wint aan populariteit, nu sparen steeds minder oplevert door de lage rente. Vorig jaar is er in Nederland 170 miljoen euro opgehaald met crowdfunding, tegenover 14 miljoen euro in 2012. Er zijn inmiddels zo'n vijftig platforms actief in allerlei branches, van kunst en cultuur tot maatschappelijke projecten.

Maar voor particulieren is het lastig om de risico's en het uiteindelijke rendement in te schatten. Uit onderzoek van Lex van Teeffelen, lector financieel economische advisering aan de Hogeschool Utrecht, blijkt dat de opbrengst van de investeringen vaak een stuk lager ligt dan de platforms zelf aangeven. Niet alle crowdfundingpartijen zijn even transparant over het nettorendement en de kosten.

Ook is vaak onduidelijk wat de kaspositie van een platform is en wat er gebeurt als het platform zelf omvalt.

Kortom: het toezicht op crowdfunding moet beter, vindt ook brancheclub Crowdfunding Nederland. "Het is heel fijn dat er in het begin van crowdfunding nog niet heel strenge wetten waren, maar nu de markt volwassen is wordt het belangrijk dat we het goed gaan regelen", zei directeur Simon Douw eerder tegenover de NOS.

Meer toezicht op crowdfunding

Toezichthouder AFM maakte in juli alvast een beginnetje. Volgens nieuwe voorschriften moet voortaan 48 uur voordat een project live gaat alle belangrijke informatie online staan. Ook moeten platforms particulieren actief erop wijzen dat het verstandig is om risico's te spreiden en niet meer dan 10 procent van hun vermogen in crowdfunding te steken. Zes op de tien platforms doet dat nu nog niet.

Maar boetes uitdelen kan de AFM nog niet. De regels zijn nog niet in de wet verankerd. De waakhond roept het nieuwe kabinet op om hier zo snel mogelijk werk van te maken.

Peter Verhaar heeft wel een idee van wat er in die wet moet komen te staan: hij wil crowdfunding aanmerken als belegging. "Mijn voorstel is dat crowdfundingleningen worden genoteerd aan een door de AFM gereguleerde beurs", stelt hij in zijn opiniestuk voor. "De huidige platformen moeten dan een keuze maken voor wie zij willen optreden." Van de drie petten verdwijnen er dan twee in de prullenbak.

Update reactie Regiofund:

"Regiofund constateerde dat haar activiteiten niet rendabel genoeg bleken en zette nieuwe crowdfund-activiteiten stop. Voorafgaand hieraan had elke lener ingestemd met het voorstel voortaan de rente en aflossing rechtstreeks aan de financiers te voldoen.

Na de ten onrechte alarmerend getoonzette mediaberichten rees bij diverse financiers in lopende financieringen de vraag of dit betekende dat Regiofund in geval van problemen niet thuis zou geven. Dit was niet zo: Regiofund hield vinger aan de pols. Bij problemen zou de Stichting Zekerheden Regiofund haar rechten gewoon blijven uitoefenen. Dit is aan de financiers bericht.

De lopende financieringen zijn afgewikkeld met volledige betaling. Dit behalve één kleinere financiering ad 10.000 euro: afgewikkeld door schuldsanering van de lener met gedeeltelijke terugbetaling (circa 60 procent)’."